Clik here to view.
बढिरहेछ राज्य र जनताबीचको करारमा दरार
नेपालको पछिल्ला दुई दशकयताको राजनीतिक इतिहासमा एकपछि अर्को राजनीतिक परिवर्तनसँगै जनतामा झन् बढी निराशा र आक्रोश बढ्ने र देश र समाजको परिवर्तन र रुपान्तरणको एजेण्डाले मार खानुपर्ने परिस्थिति उत्पन्न...
View ArticleClik here to view.
‘हिमालयको स्वास्थ्य ठीक छैन’
अफगानिस्तानदेखि भुटानसम्म फैलिएको पर्वतराजलाई हिमालय भनिन्छ । आज हिमालय पर्यावरणवादीहरुको लागि मात्र हैन, प्राकृतिक प्रकोप व्यवस्थापनको दृष्टिकोणबाट समेत चिन्ताको बिषय बन्दैछ । कतै बाढी त कतै भू–स्खलन,...
View ArticleClik here to view.
बाँडीचुँडीमा वामदेवको बाटो
‘बेघरबारलाई घर घडेरी, बेरोजगारलाई काम ! जोताहालाई खेतबारी भोकालाई माम !!’ २०४८ सालको प्रतिनिधिसभा निर्वाचनमा नेकपा एमालेको नारा यही थियो । ३० वर्षे पञ्चायती व्यवस्थाको अन्त्यसँगै भएको पहिलो आम...
View ArticleClik here to view.
संविधान दिवसः ५ वर्षको अभ्यास र अनुभूतिका संकेतहरु
आज असोज ३ गते । संविधान दिवस । निर्वाचित संविधानसभाबाट बनेको नेपालको संविधान, २०७२ लागू भएको थियो दिन । नेपालमा संवैधानिक पद्धतिको प्रचलन २००४ सालबाट शुरुवात भएको थियो । तर, यसअघिका सबै संविधान...
View ArticleClik here to view.
‘सरकारी झाँकी’मै सीमित संविधान दिवस !
विगतमा जस्तै आज पनि एकाबिहानै सरकारी स्वामित्वको नेपाल टेलिकमले एसएमएस सन्देश पठायो– ‘संविधान दिवस तथा राष्ट्रिय दिवस हर्षोल्लासका साथ मनाऔं । घरघरमा राष्ट्रिय झण्डा फहराऔं !’ अघिल्लो वर्ष पनि यहि...
View ArticleClik here to view.
राजीव त्यागीसँगको त्यो भेट
सुत्नुअघि केहीबेर ट्वीटर हेर्नु आदतजस्तो भएको छ मेरो । अगाडिदेखि नै थियो, कोरोना लकडाउनपछि झन बढ्यो । गत अगष्ट १२ तारिख बुधबारको रात ९ बजेको थियो । राजीव त्यागीको ट्वीटर एकान्टमा कमेन्ट र लाइक छि-छिटो...
View ArticleClik here to view.
संयुक्त राष्ट्रको ७५ औं वर्षगाँठः के यो अझै सान्दर्भिक छ ?
सेप्टेम्बर २१ संयुक्त राष्ट्रले ७५ औं स्थापना दिवस मनाउँदैछ । सन् १९४५ मा ५० देशको सनफ्रान्सिस्को बैठकले युएन चार्टर बनाएको थियो । यसलाई यस्तो विश्व संस्थाका रुपमा कल्पना गरिएको थियो जसले मानज जातिको...
View ArticleClik here to view.
त्यो विहारी शासन र यो ओलीराज
सन् १९९० देखि १९९७ सम्म भारतको विहारमा मुख्यमन्त्री थिए लालु यादव । ‘जबतक रहेगे समोसे पे आलु, तब तक रहेंगे विहारमें लालु’ अर्थात् जबसम्म समोसामा आलु रहिरहन्छ तबसम्म विहारमा लालु यादवको शासन रहिरहन्छ...
View ArticleClik here to view.
समृद्धिको आधार: स्थानीय आर्थिक विकास
सन् १९३० को दशकको विश्वव्यापी मन्दी पछि नै विकासका मोडलका बारेमा बहस सुरु भएको हो । शास्त्रीय अर्थशास्त्रको नजरबाट विकासलाई बुझ्ने कुरामा उक्त मन्दीले पुनर्विचार गर्न बाध्य बनायो । तर दोस्रो...
View ArticleClik here to view.
ढँटुवा ट्रम्पसँग वाइडनले यसरी बहस गर्दा राम्रो होला
आगामी मंगलबार जब जो वाइडन राष्ट्रपति ट्रम्पसँग बहस गर्दै हुनेछन् । त्यतिबेला उनले टुङ्गो लगाउन जरुरी छ कि त्यस्तो प्रतिस्पर्धी जसलाई झुठो बोल्ने बानी परेको छ, कुनै नियममा बस्दैन, ऊसँग कसरी बहस गर्दा...
View ArticleClik here to view.
देश छोड्नेको लर्कोले देख्नेको मन रुवाउँछ तर, शासकहरूको मन किन रुवाउँदैन ?
बसाइँ हिड्नेको ताँतीले बस्नेको मन रुवाउँछ लाखौंको लागि उजाड छ यो देश मुठ्ठिभरलाई स्वर्ग छ छोराछोरीको आँशु देख्दा छाती पोलेर आउँदछ साहुका ऋण सम्झिँदा मनमा डँडेलो लाग्दछ हालत जुन छ स्वदेशमा, त्यही छ हालत...
View ArticleClik here to view.
कुन र कस्तो लोकतन्त्र ? ‘संसदीय लोकतन्त्र’ कि ‘सहभागितामुलक लोकतन्त्र’ ?
असोज ३ गते ‘कालो’ वा ‘सेतो’ दिन– यो भावनात्मक प्रश्न हो । मुख्य कुरा ‘विषय–वस्तु’ हो । बद्लिएको युग, ज्ञान, चेतना र जनअपेक्षाअनुरुप संविधान भएन भने जबरजस्ती केही वर्ष टिकाउन सकिएला, हदसे हद दशकसम्म...
View ArticleClik here to view.
चिनियाँ भयको बाबजुद इन्डो–प्यासिफिक रणनीतिप्रतिको समर्थन बढ्दैछ
विश्लेषकहरुका अनुसार– दुई शक्ति राष्ट्र अमेरिका र चीनबीचको सम्भाव्य द्वन्द्व र चीनको मुखरताको बाबजुद एशिया-प्यासिफिक क्षेत्रका राष्ट्रहरुले आफ्नो सुरक्षा रणनीतिलाई समायोजन गर्दैछन् । यी राष्ट्रहरु...
View ArticleClik here to view.
कश्मिरीलाई बरु ‘चिनियाँ शासन’ स्वीकार्य छ तर ‘धारा ३७० विनाको भारतीय’ हुन...
गत वर्षको अगष्ट ५ मा धारा ३७० को खारेजीपछि यदि इमान्दार भएर भन्ने हो भने कश्मिरमा कसैलाई ‘भारतीय हुने’ मन छैन । म आफै छक्क पर्छु । कसैलाई विश्वास लाग्दैन भने मानिससँग भेटेर कुरा गरे हुन्छ । उनीहरु...
View ArticleClik here to view.
पर्यटन क्षेत्रको पुनर्जीवनः बहस र छलफल यहाँबाट सुरु गरौं
पर्यटन शब्द नेपाल र नेपालीका लागि चिरपरिचित शब्द भयकाले यसको अन्तर्वस्तुतिर नगई नेपालले विगत ५० वर्षदेखि अँगाल्दै आएका पर्यटकीय परिभाषा र उत्पादनका बिषयहरूमा चर्चा गर्ने जमर्को गरेको छु । नेपाल एउटा...
View ArticleClik here to view.
के सि जिनपिङ चीनलाई अर्को उत्तर कोरिया बनाउन चाहन्छन् ?
पश्चिम चीन शिनजियाङ क्षेत्रको विमानस्थल । दुईजना यात्रुले मालसमान उठाउनु अघि तापक्रम नाप्न उभिएका थिए । यी पहिलो पङ्क्तिका स्वास्थ्य मापदण्ड लागूकर्ता थिए । गत महिना आन्तरिक उडानबाट हामी ३ विदेशी...
View ArticleClik here to view.
कमरेड प्रचण्डलाई प्रश्न: तपाईं मुलधारमा कि दोधारमा ?
विश्वका केहि बुद्धिजिवीले कम्युनिष्ट पार्टीको तुलना साम्राज्यसँग पनि गरेका छन् । कम्युनिष्ट पार्टीको कार्यकारी नेतृत्व जसको हातमा हुन्छ उसको भूमिका कुनै सम्राटको भन्दा कम हुँदैन । सम्राट अकबरको...
View ArticleClik here to view.
दलतन्त्रको बीचमा उन्नत राजनीतिको बहस
स्वभाविक चुनावहरुको निरन्तरताले हाम्रो राजनीतिलाई जनताको पक्षमा विकास गर्न मद्दत गरिरहेको छैन यद्यपि चुनाव भइरहनु आफैँमा बेठिक होइन । चुनावको निरन्तरतामा खलल् पुर्याउनु पनि हुँदैन । तर, निरन्तरको...
View ArticleClik here to view.
अमेरिकामा ‘बहुदलीय लोकतन्त्र’का लागि ‘द्वी-दलीय प्रणाली’को अन्त्य अत्यावश्यक
यस वर्षका घटनाक्रम हामीले देखिसक्यौं– महाअभियोग, महामारी, जनअसन्तुष्टिको ज्वाला र अन्ततः सर्वोच्च अदालतको खाली सिटमा रुथ ब्याडर ग्रिन्सवर्गलाई पदपूर्ति गर्ने युद्ध, चुनाव आउनु अगाडिको यी अनिश्चित...
View ArticleClik here to view.
किन उपयुक्त छैन अहिलेको अख्तियार ? कस्तो बनाउने जनलोकपाल ?
अंग्रेजीको ‘अम्बुड्सम्यान’लाई विभिन्न देश र भाषामा विभिन्न नामले दिइएको छ । नेपालमा यसलाई ‘अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोग’ भन्ने प्रचलन छ । ‘अम्बुड्सम्यान’ यथार्थमा अंग्रेजी नभएर स्वीडिस भाषाको शब्द...
View Article