हिमालयमा भारत-चीन संघर्षको अन्तर्कथा–१
सन् २०२० जुन १५ गतेको रात लद्दाखको चिसो मरुभूमिको पहाडमाथि गल्वान नदीलाई नियाल्दै सयौं भारतीय र चिनियाँ सैनिकहरु लाठामुङ्ग्रा, ढुङ्गामुडा र काँढेतार बेरिएका काठका मुठ्काले एकअर्कासँग लडिरहे । कसैकसैका...
View Articleहिमालयमा भारत–चीन संघर्षको अन्तर्कथा-२
बीसौं शताब्दिसम्म अरुणाञ्चल प्रदेशका अधिकांश पहाडी क्षेत्रहरु सबैजसो नक्सामा खाली देखाइएका थिए । त्यहाँ के थियो भन्नेबारे अनेक जंगली अनुमानहरु गरिन्थे । तिब्बती बुद्धिष्टहरुले सियाङ नदी उपत्यकाको...
View Articleहिमालयमा भारत-चीन संघर्षको अन्तर्कथा–३
उन्नाइसौं शताब्दिको अन्त्य र बीसौं शताब्दिको प्रारम्भतिर भ्रमण र सञ्चारका नयाँ प्रविधिहरु विकास भए । त्यसअघि राज्यहरुले आफ्नो वरिपरिको भूभागलाई नियन्त्रण गर्न मात्र सम्भव हुन्थ्यो । अब टाढासम्मको भूभाग...
View Articleलौन अब त केही बोलौं !
कोरोना भाइरसको कहरमै दैनिकी बितेको पनि पूराकापूरा आठ महिना बितिसकेछ । यो अवधिमा न त समयको गति नै रोकियो, न त आम मान्छेको कष्टपूर्ण जीवनमा पलाएको जिजिविषा । आखिर त्यही जिविबिषा नै त हो, हाम्रा सपना एवं...
View Articleके अमेरिका ‘असफल राज्य’ हुन लागेको हो ?
म यो लेख लेख्न बस्दा यो सम्भावना छ कि जो वाइडनले राष्ट्रपति निर्वाचन जित्ने छन् । साथै यो पनि सम्भावना छ कि उनले आफ्ना प्रतिद्वन्द्वीको भन्दा लाखौं बढी भोट ल्याउने छन् । उनले यो दावी गर्न सक्दछन् कि...
View Articleट्रम्प–पराजयको अर्थ, सन्देश र खुशी
(प्रिय पाठक ! अग्रपथ स्तम्भमा यो आलेख प्रकाशित हुने बेलासम्म अमेरिकी राष्ट्रपति निर्वाचनको अन्तिम परिणाम आइनपुग्न पनि सक्दछ । अन्तिम परिणाम नआइपुगुन्जेल परिणाम उल्टो हुन सक्ने सम्भावना समाप्त हुँदैन ।...
View Articleपर्यटन क्षेत्रको संकटमोचनको लागि समाजवादी मोडल
लामो समयदेखि विभिन्न प्रतिकुलतासँग जुध्दै आएको पर्यटन क्षेत्र कोभिड-१९ का कारण विगत ९ महिनादेखि ठप्प भएको छ । व्यवसाय ठप्प भएको कारण पर्यटन व्यवसायीहरु तथा पर्यटनकर्मीहरुका आर्थिक कारोबार ठप्प छन् भने...
View Articleविकास हुँदै गर्ला, अहिले महाव्याधीबाट सामान्य जीवनमा फर्किन पाऊँ
हाम्रा प्रधानमन्त्री मोदी र भर्खरै चुनाव हारेका अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पका बीच केही रोचक समानताहरु छन् । यिनै समानताहरुले उनीहरुलाई एकसाथ ल्याएको थियो, जसले भारत–अमेरिका सम्बन्धलाई राम्रै...
View Articleजुँगा कालो भाको हो कि कम्युनिष्ट चरित्र कमरेड ?
संघीय गणतन्त्र नेपालको ४१ औं प्रधानमन्त्री हुन् खड्गप्रसाद ओली । तर, उनी संघीय गणतन्त्र नेपालको प्रधानमन्त्री भन्न रुचाउँदैनन् । राजतन्त्रात्मक बहुदलीय व्यवस्थाअन्तर्गत नेपालका अन्तिम राजा ज्ञानेन्द्र...
View Articleबाइडेन कार्यकालको ४ वर्ष चीनले विश्वासिलो सहकार्य गर्न सक्दछ
चीनबारे एकातिर यस्तो प्रचार छ कि बाँकी विश्व चीनप्रति अमैत्रीपूर्ण बन्दै गइरहेको छ । वासिङ्टनस्थित एक निष्पक्ष तथा तटस्थ अनुसन्धान संस्था प्यू रिसर्च सेन्टरले भर्खरै गरेको एक सर्वेक्षणमा ६६ प्रतिशत...
View Articleनेकपाको पत्र-युद्धः कम्युनिष्ट नियतिको पुनरावृत्ति
केही महिना यता नेकपाबारे लेख्न, बोल्न, चर्चा गर्न त्यति सहज अनुभूति हुँदैन । मुफतको काममा समय खर्चिनु परेजस्तो लाग्छ । यसो हुनुका थुप्रै कारण छन् । कतिपय वस्तुगत, कतिपय मनोवैज्ञानिक । नेकपाबारे भरिसक्य...
View Articleअमेरिकाले नेतृत्व गर्नैपर्छ
वाइडन भर्खरै सम्पन्न अमेरिकाको राष्ट्रपति निर्वाचनमा विजयी भएका छन् । उनी अमेरिकी राष्ट्रपति निर्वाचनका लागि डेमोक्र्याटिक उम्मेद्वार रहँदा द फरेन अफेयर्समा ‘अमेरिकाले नेतृत्व गर्नैपर्छ ’ शिर्षकमा...
View Articleगुटतन्त्रको दुर्भाग्य-चक्रले कहिल्यै नछाडेको देश
नेपाललाई अझै ‘सतीले श्रापेको देश’ भन्न छोडिएको छैन । बारम्बार दोहोरिने अनपेक्षित स्थिति, काम कुरो एकातिर लठीभद्र छोडेर कुम्लो बोकी ठिमीतिर हिंडेका ठूलाबढाहरुको लस्कर, त्यसले सृजना गर्ने आमनिराशा,...
View Articleप्रचण्डजीको आरोप बोकेर म पदमा बस्न मिल्दैन
कमरेडहरू ! आजको सचिवालय बैठकको कारबाही प्रारम्भ हुन्छ । म सबै कमरेडलाई हार्दिक स्वागत गर्न चाहन्छु । मैले धेरै भनिरहनुपर्ला जस्तो लाग्दैन, बैठक धेरै जटिल मोडमा छ, पार्टी निकै जटिल मोडमा छ । सामान्य...
View Articleकमरेड तपाईंको हेडक्वाटर दूतावास की शीतलनिवास ?
२०७५ साल जेठ ३ गते नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (नेकपा) को स्थापना भएको थियो । तत्कालीन अवस्थामा केपी शर्मा ओली अध्यक्ष रहेको नेकपा एमाले र पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड अध्यक्ष रहेको नेकपा माओवादी केन्द्रबीच...
View Articleजसपा उक्लेला पहाड, चड्ला हिमाल ?
नेकपाले झण्डै दुईतिहाईको प्रचण्ड बहुुमतसहित सरकारको नेतृत्व गरेको ३ वर्ष पुग्न अब २ महिना मात्र बाँकी छ । बीचको केही अवधि संघीय समाजवादी पार्टीसमेत सरकारमा सामेल थियो । त्यो अवधिमा ओली सरकारसँग...
View Articleकोरोना-कालको वैराग्य चिन्तन
युवा उमेरमा म बढो दृढ भौतिकवादी थिए । भाग्य, नियति, दुर्नियति, संयोगिकताजस्ता यावत् अवधारणाहरू अर्थहीन लाग्दथे । सबै परिणामहरू कर्मका प्रतिफल हुन्, असल कर्मको फल सर्वथा सुखद, सफल र सार्थक हुन्छ भन्ने...
View Articleबाइडेनको चीन नीति ट्रम्पको जस्तो हल्लामा आधारित हुने छैन
‘हल्ला’ ट्रम्प प्रशासनको चीन नीतिलाई व्याख्या गर्ने ठीक शब्द थियो । तर, बाइडेनबारे यसो मिल्दैन । हामीले यो कुरा सम्झिन पर्दछ कि बाइडेन ह्वाइटहाउस आउँदै गरेका कुनै नयाँ व्यक्ति हैनन् । ओबामा प्रशासनमा ८...
View Articleपुष्पकमल दाहालको गोलचक्करमा कमरेड प्रचण्ड !
दार्शनिक विचारधाराबाट सचेत नागरिक । राजनीतिक रुपमा जानकार श्रमजिवी । देशको दुर्गम दूरदराजबाट पछिल्लो राजनीतिक घटनाक्रमलाई मिहीनरुपमा नियालीरहेको एक स्वतन्त्र मानवचेत् । प्रत्येक नागरिकहरूले स्वच्छन्द...
View Articleकेपी ओलीको ठाउँमा म भएको भए …
मानव जातिको इतिहास कहिल्यै सरल र सहज बाटोमा हिंडेको पाइँदैन । इतिहास भनेकै निर्मम सामाजिक संघर्षको महागाथा हो । मानव समुदायका सामाजिक–संस्कृतिक–आर्थिक स्वार्थहरु जब राजनीतिक सवालमा बद्लिन्छन्,...
View Article